Văn phòng Chính phủ vừa ban hành văn bản số 3883/VPCP-PL ngày 06/5/2025 truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long về việc triển khai tổ chức lấy ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

 Sáng 30/4, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và UBND Thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức trọng thể Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025).

Dự Lễ kỷ niệm có các đồng chí: Tổng Bí thư Tô Lâm; nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh; Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước Lương Cường; các nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch nước: Nguyễn Minh Triết, Trương Tấn Sang; Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng; Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn; các nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch Quốc hội: Nguyễn Văn An, Nguyễn Thị Kim Ngân; Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương kỷ niệm các ngày lễ lớn và sự kiện lịch sử quan trọng của đất nước năm 2025; các nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thường trực Ban Bí thư: Phan Diễn, Trần Quốc Vượng; Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến.

Cùng dự Lễ kỷ niệm có các Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị; Bí thư Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Trung ương Đảng; Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng; các đồng chí: Phó Chủ tịch nước, nguyên Phó Chủ tịch nước, Phó Thủ tướng Chính phủ, nguyên Phó Thủ tướng Chính phủ, Phó Chủ tịch Quốc hội, nguyên Phó Chủ tịch Quốc hội, thành viên Ban Chỉ đạo Trung ương kỷ niệm các ngày lễ lớn và sự kiện lịch sử quan trọng trong năm 2025; lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương và Thành phố Hồ Chí Minh, lãnh đạo một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; lão thành cách mạng, các Mẹ Việt Nam anh hùng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động, các tướng lĩnh trong lực lượng vũ trang nhân dân; đại diện các chiến sĩ, cựu chiến binh, cựu công an nhân dân, cựu thanh niên xung phong, cựu dân công hỏa tuyến, các lực lượng tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử; đại diện các gia đình thương binh, liệt sĩ, gia đình có công với nước.

Đến dự Lễ kỷ niệm có các đoàn khách quốc tế cấp cao: Đoàn đại biểu cấp cao Đảng, Nhà nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào do đồng chí Thongloun Sisoulith, Tổng Bí thư Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Chủ tịch nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào làm Trưởng đoàn; Đoàn đại biểu cấp cao của Vương quốc Campuchia do ngài Samdech Techo Hun Sen, Chủ tịch Đảng Nhân dân Campuchia, Chủ tịch Thượng viện Vương quốc Campuchia làm Trưởng đoàn; Đoàn đại biểu Đảng, Nhà nước Cộng hòa Cuba do đồng chí Salvador Valdes Mesa, Phó Chủ tịch nước Cộng hòa Cuba làm Trưởng đoàn; Đoàn đại biểu Cộng hòa Belarus do ngài Ipatau Vadzim, Phó Chủ tịch Hạ viện Cộng hòa Belarus làm Trưởng đoàn; Đoàn đại biểu của Đảng, Nhà nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa do đồng chí Bùi Kim Giai, Bộ trưởng Bộ các vấn đề quân nhân xuất ngũ làm Trưởng đoàn; các Bộ trưởng, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng các nước, các chính đảng, các tổ chức quốc tế, Đại sứ, Trưởng cơ quan đại diện, tùy viên quốc phòng của các nước tại Việt Nam và đông đảo bạn bè quốc tế từng ủng hộ Việt Nam trong sự nghiệp đấu tranh, giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước.

Mốc son chói lọi nhất trong lịch sử dựng nước và giữ nước

Trong không khí trang nghiêm, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có bài diễn văn quan trọng, nhấn mạnh ý nghĩa to lớn của chiến thắng ngày 30/4/1975, khẳng định vai trò của khối đại đoàn kết dân tộc và khát vọng phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Tổng Bí thư Tô Lâm nhiệt liệt chào mừng và gửi tới các đồng chí lão thành cách mạng, các Bà mẹ Việt Nam anh hùng, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động, các tướng lĩnh trong lực lượng vũ trang nhân dân; các chiến sĩ, cựu chiến binh, cựu công an nhân dân, cựu thanh niên xung phong, cựu dân công hỏa tuyến, các gia đình thương binh, liệt sĩ, gia đình có công với nước... cùng đồng bào, chiến sĩ cả nước lời chào trân trọng, lời thăm hỏi ân cần và lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

Tổng Bí thư Tô Lâm bày tỏ sự tri ân sâu sắc đến Chủ tịch Hồ Chí Minh, các thế hệ đã hy sinh cho sự nghiệp đấu tranh cách mạng, thống nhất đất nước và bạn bè quốc tế đã ủng hộ đất nước, nhân dân Việt Nam.

Theo Tổng Bí thư, sau 50 năm, Việt Nam đạt được những kết quả nổi bật trong kinh tế, từ một nước nghèo nàn lạc hậu, bị chiến tranh tàn phá nặng nề, Việt Nam đã trở thành nước đang phát triển có thu nhập tiệm cận trung bình cao, cải thiện đời sống nhân dân, hội nhập quốc tế sâu rộng, giữ vững độc lập, chủ quyền, quốc phòng an ninh được giữ vững. Đặc biệt, Đảng, Nhà nước triển khai mạnh mẽ chính sách hòa hợp hòa giải dân tộc với tinh thần tất cả người Việt Nam đều là con dân nước Việt, có quyền và trách nhiệm đóng góp xây dựng Tổ quốc, với chủ trương khép lại quá khứ, tôn trọng khác biệt, hướng tới tương lai.

Đất nước đang đứng trước khởi điểm lịch sử mới, phấn đấu đến năm 2030 trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Mục tiêu là xây dựng một nước Việt Nam giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, đàng hoàng hơn, to đẹp hơn, sánh vai với các cường quốc năm châu.

Kiên cường vượt qua tất cả để chiến thắng

Thiếu tướng Trần Ngọc Thổ - Nguyên Tham mưu Trưởng quân khu 7 (79 tuổi) cho biết rất vinh dự, tự hào khi được đại diện cho các lực lượng tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh phát biểu. Cũng như nhiều thanh niên yêu nước khác căm thù quân xâm lược, năm 1966, khi mới 17 tuổi, ông theo tiếng gọi của Tổ quốc, tạm biệt quê hương, lên đường nhập ngũ. Nhớ những ngày kháng chiến chống Mỹ cứu nước vô cùng khó khăn, thiếu thốn, bộ đội ta thiếu ăn, ốm đau, bệnh tật, đặc biệt là sốt rét, suy dinh dưỡng, chiến đấu ác liệt. Song cán bộ chiến sĩ ta cùng quân dân các địa phương đã kiên cường vượt qua tất cả để chiến thắng kẻ thù. Đập tan âm mưu xâm lược và đô hộ lâu dài nước ta của chủ nghĩa thực dân mới; đập tan bộ máy ngụy quân ngụy quyền giành độc lập dân tộc thống nhất đất nước.

Chiến thắng 30/4/1975 đến nay vừa tròn 50 năm nhưng những ký ức của một thời đánh Mỹ vẫn luôn rạo rực mãi không bao giờ phai nhạt trong trái tim của người dân nước Việt Nam mỗi khi nhắc đến chiến thắng vĩ đại này. Được dự buổi kỷ niệm long trọng này, tôi vô cùng xúc động tưởng nhớ đến những người đồng chí, đồng đội sống chết cùng nhau trên các chiến trường đánh giặc. Trong đó, nhiều người đã anh dũng hi sinh vì sự toàn thắng của dân tộc; bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới các mẹ Việt Nam anh hùng đã hiến dâng những người chồng, người con ưu tú của cuộc đời mình cho Tổ quốc.

"Chúng tôi ghi sâu công ơn của nhân dân trên mọi miền của đất nước đã hy sinh quên mình, chở che, đùm bọc nuôi dưỡng bộ đội trong suốt chiều dài tháng năm. Với riêng tôi, không thể nào quên được sự cưu mang, chia sẻ của bà con Đông Nam Bộ, miền Tây Nam Bộ, nơi tôi trực tiếp chiến đấu vô cùng gian khổ và ác liệt. Không có Nhân dân thì không có chúng tôi ngày hôm nay", Thiếu tướng Trần Ngọc Thổ cho biết.

Tự hào trước những thành tựu to lớn của đất nước nước ta sau gần 40 năm thực hiện công cuộc đổi mới, Thiếu tướng Trần Ngọc Thổ nhấn mạnh, những cựu chiến binh luôn nhắc nhở mình phải sống sao cho xứng đáng với truyền thống quyết chiến, quyết thắng của Quân đội Việt Nam anh hùng. Kiên định, vững vàng, trong sáng về phẩm chất, gương mẫu về hành động; nói và làm theo chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; tích cực tham gia bảo vệ thành quả cách mạng bảo vệ Đảng bảo vệ chính quyền bảo vệ chế độ Xã hội chủ nghĩa; bảo vệ Nhân dân. Xứng đáng với những đồng chí, đồng đội đã từng kề vai sát cánh chiến đấu và anh dũng hy sinh.

Tiếp nối ngọn lửa cách mạng, biến lý tưởng thành động lực phát triển

Bày tỏ niềm xúc động, vinh dự và tự hào khi được đại diện cho thế hệ trẻ cả nước phát biểu tại Lễ kỷ niệm trọng thể 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Huỳnh Mạnh Phương (Ủy viên Ban Chấp hành Thành Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh, Bí thư Đoàn Trường Đại học Kinh tế - Luật (Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) cho biết: 50 năm đã qua kể từ ngày bản hùng ca "Đất nước trọn điểm vui" vang vọng khắp non sông, mừng dân tộc hoàn toàn thống nhất, Bắc - Nam sum họp một nhà như mong ước của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu.

Theo Mạnh Phương, từ những trang sử, thước phim, sách báo, ca khúc cách mạng được học, được xem, được nghe; thế hệ trẻ đã nhận thức sâu sắc giá trị của hòa bình. Thay mặt thế hệ trẻ, Mạnh Phương đã bày tỏ lòng biết ơn vô hạn tới Đảng, Bác Hồ kính yêu, các thế hệ cha anh đã không tiếc máu xương, sức lực và trí tuệ để giành giữ độc lập, thống nhất đất nước.

"50 năm đã qua đi, Thành phố Hồ Chí Minh thân yêu đang cùng cả nước mạnh mẽ và vững vàng bước vào kỷ nguyên mới. Tuổi trẻ chúng cháu vinh dự, tự hào vì đã được góp sức mình vào những thành tựu to lớn của đất nước. Chúng cháu nhận thức sâu sắc trách nhiệm, sứ mệnh thiêng liêng phải tiếp nối ngọn lửa cách mạng mà các thế hệ cha anh đã trao truyền, khắc ghi chân lý "nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một", biến lý tưởng thành động lực phát triển, thành đôi cánh vươn lên trong thời đại mới như Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định trong bài viết của mình.

Tự hào truyền thống vẻ vang của đất nước, chúng cháu sẽ luôn vững vàng niềm tin đi theo con đường mà Đảng, Bác Hồ kính yêu đã lựa chọn, trau dồi phẩm chất đạo đức, nêu cao tinh thần yêu nước, tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc, giữ gìn, phát huy và lan tỏa giá trị Việt Nam với cộng đồng quốc tế, xứng đáng là công dân trẻ của đất nước Việt Nam anh hùng.

"Chúng cháu tin rằng, sự đóng góp nhỏ bé của mỗi cá nhân sẽ tạo nên sức mạnh to lớn, góp phần vào sự phát triển chung của đất nước. Chúng cháu có niềm tin chắc chắn rằng, truyền thống cách mạng vẻ vang của dân tộc và tinh thần đại thắng mùa Xuân năm 1975 bất diệt sẽ tiếp thêm sức mạnh để thế hệ trẻ chúng cháu vững vàng tiến bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam", Mạnh Phương khẳng định.

Thành phố Hồ Chí Minh đón nhận danh hiệu "Anh hùng Lao động"

50 năm xây dựng, bảo vệ và phát triển, Thành phố Hồ Chí Minh luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt của Trung ương, sự hỗ trợ của các địa phương trong cả nước. Sự đoàn kết, nỗ lực, quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền, quân và dân Thành phố đã làm nên những thành tựu to lớn, xây dựng và phát triển thành phố mang tên Bác trở thành một đầu tàu phát triển, một cực tăng trưởng của cả nước. Những thành tựu đó của Thành phố Hồ Chí Minh đã được Đảng, Nhà nước ghi nhận và trao tặng nhiều phần thưởng cao quý.

Nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Đảng, Nhà nước đã quyết định phong tặng danh hiệu "Anh hùng Lao động" cho Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, ghi nhận thành tích đặc biệt xuất sắc, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư Tô Lâm đã trao tặng danh hiệu "Anh hùng Lao động" cho Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh. Đồng chí Nguyễn Văn Nên, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh cùng các đồng chí lãnh đạo Thành phố đã đại diện đón nhận danh hiệu cao quý này.

Tự hào ý chí và sức mạnh Việt Nam

Ngay sau Lễ đón nhận danh hiệu "Anh hùng lao động" của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, vang lên trong Lễ kỷ niệm là bài hát đầy ý nghĩa "Đất nước trọn niềm vui" đánh dấu Chương trình diễu binh, diễu hành cấp quốc gia Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025) chính thức bắt đầu. Điều hành diễu binh, diễu hành là Thượng tướng Nguyễn Văn Nghĩa, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam.

Chương trình diễu binh, diễu hành là điểm nhấn đặc biệt của Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước

Màn diễu binh, diễu hành của khối Quân đội, khối Công an, khối diễu hành quần chúng được thể hiện công phu, hoành tráng với sự tham gia của nhiều lực lượng đã thể hiện rõ lý tưởng, niềm tin chiến thắng; bản lĩnh, trí tuệ lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam; sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Đây cũng chính là cội nguồn, là sức mạnh để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Trong thời khắc thiêng liêng, xúc động kỷ niệm 50 năm Ngày thống nhất đất nước, Đảng, Nhà nước, toàn dân, toàn quân ta đã thành kính tưởng nhớ và đời đời biết ơn Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại - Lãnh tụ thiên tài, Anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới - Người đã làm rạng rỡ dân tộc ta, non sông đất nước ta; tưởng nhớ và tri ân các nhà lãnh đạo tiền bối; các anh hùng liệt sĩ, thương bệnh binh; các Bà mẹ Việt Nam anh hùng, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân; đồng chí, đồng bào và chiến sĩ cả nước đã hy sinh, cống hiến cho sự nghiệp đấu tranh giành độc lập tự do và thống nhất đất nước.

Âm hưởng của Lễ kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước đã khơi lên niềm tự hào, trở thành động lực để mỗi người Việt Nam hôm nay tin tưởng vào con đường mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn; quyết tâm đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, sự nghiệp công nghiệp hóa, thực hiện thắng lợi mục tiêu "Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh", vững tin bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Kỷ niệm 71 năm Ngày chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 – 7/5/2025):

Chiến thắng Điện Biên Phủ – Mốc son chói lọi trong lịch sử đấu tranh giữ nước của dân tộc!

Chiến thắng Điện Biên Phủ là chiến công vang dội của một dân tộc vốn là thuộc địa, đánh thắng quân đội hiện đại của một đế quốc. Đây cũng là chiến thắng điển hình nhất trong lịch sử đấu tranh của các dân tộc bị áp bức chống quân xâm lược nước ngoài, mở đầu quá trình sụp đổ của chủ nghĩa thực dân cũ trên phạm vi toàn thế giới. Chính vì vậy, chiến thắng Điện Biên Phủ mãi mãi là biểu tượng sáng ngời của tinh thần quật cường, bất khuất, trí thông minh, sáng tạo và sức mạnh đại đoàn kết của nhân dân Việt Nam.

Chiều 7/5/1954, lá cờ "Quyết chiến - Quyết thắng" của Quân đội nhân dân Việt Nam tung bay trên nóc hầm tướng De Castries. Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ đã toàn thắng. Ảnh: Triệu Đại/TTXVN

Điện Biên Phủ là một thung lũng lòng chảo rộng lớn ở phía tây vùng rừng núi Tây Bắc. Cánh đồng Điện Biên Phủ có chiều dài khoảng 18km, chiều rộng từ 6km đến 8km. Đây là cánh đồng lớn nhất, giàu có nhất và dân cư đông đúc nhất ở Tây Bắc. Điện Biên Phủ ở gần biên giới Việt Nam – Lào, nằm trên ngã ba nhiều đường lớn và đường nhỏ quan trọng, phía đông bắc nối liền với Lai Châu, phía đông và đông nam nối liền với Tuần Giáo, Sơn La, Nà Sản, phía tây thông với Luông Prabăng, phía nam thông với Sầm Nưa (Lào). Đối với thực dân Pháp và can thiệp Mỹ, Điện Biên Phủ là một địa bàn chiến lược hết sức quan trọng, là một vị trí chiến lược cơ động ở giữa miền Bắc Việt Nam, vùng Thượng Lào và miền Tây Nam Trung Quốc, có thể trở thành một căn cứ lục quân và không quân có tác dụng rất lợi hại trong âm mưu xâm lược vùng Đông Nam Á.

Đánh giá đây là một vị trí chiến lược quan trọng bậc nhất ở Đông Dương, nên sau khi đánh chiếm Điện Biên Phủ vào ngày 20 tháng 11 năm 1953, quân Pháp không ngừng tăng thêm binh lực, vũ khí, trang thiết bị quân sự, xây thêm nhiều công sự, đồn lũy và các loại vật tư khác. Được sự giúp đỡ của Mỹ về cố vấn, trang bị kỹ thuật, kinh tế, Pháp đã xây dựng Điện Biên Phủ thành một tập đoàn cứ điểm quân sự mạnh nhất Đông Dương, một “pháo đài bất khả xâm phạm”, một “con nhím” hoàn hảo được tổ chức phòng ngự theo kiểu hiện đại, là nơi “nghiền nát chủ lực của Việt Minh”.

Sau khi phân tích tình hình trên các chiến trường, đầu tháng 12 năm 1953, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Bộ Chính trị quyết định tập trung lực lượng mở chiến dịch tiêu diệt tập đoàn cứ điểm của địch ở Điện Biên Phủ. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ thị: “Chiến dịch này là một chiến dịch rất quan trọng không những về quân sự mà cả về chính trị, không những đối với trong nước mà cả đối với quốc tế. Vì vậy, toàn quân, toàn dân, toàn Đảng phải tập trung hoàn thành cho kỳ được”. Từ đây, một cuộc động viên sức người, sức của của toàn dân tộc đã được triển khai, với quy mô lớn chưa từng có. Công nhân, nông dân, trí thức, học sinh, nhà buôn và cả một số địa chủ, tư sản, ai ai cũng sẵn lòng góp công, góp của.

Với khẩu hiệu “Tất cả cho tiền tuyến, tất cả để đánh thắng”, cả nước đã dồn sức cho chiến trường Điện Biên Phủ. Tổng kết toàn chiến dịch, nhân dân cả nước huy động được 23.126 tấn gạo, 266 tấn muối, 992 tấn thịt, 800 tấn rau, 917 tấn thực phẩm khác… Huy động 216.451 lượt dân công bằng 12 triệu ngày công, 20.991 xe đạp thồ, 736 xe súc vật kéo, 11.400 thuyền bè mảng. Đồng bào nhiều địa phương cùng sát cánh bên nhau xẻ núi, san đồi, làm đường, phá thác để mở lối cho quân đi, cho thuyền chở hàng qua lại. Chỉ có sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc và tinh thần yêu nước nồng nàn mới tạo nên khí thế cả nước ra trận. Và chính nhờ những nỗ lực đó mà điều lo lắng và khó khăn nhất tưởng chừng như không thể vượt qua là vấn đề hậu cần chiến dịch đã được giải quyết thành công.

Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ có 49 cứ điểm, được chia làm 3 phân khu. Trên chiến trường, ta mở ba đợt tiến công vào Điện Biên Phủ. Đợt 1 của chiến dịch mở màn ngày 13 tháng 3 năm 1954, với trận tiêu diệt cụm cứ điểm Him Lam thuộc vòng ngoài phân khu Bắc của tập đoàn cứ điểm. Đợt 2 diễn ra ngày 30 tháng 3 năm 1954, đánh vào phân khu trung tâm. Đợt 3 chiến dịch diễn ra ngày 1 tháng 5 và kết thúc ngày 7 tháng 5 năm 1954, đánh chiếm các cứ điểm phía Đông và tổng công kích tiêu diệt toàn bộ tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ. Năm mươi sáu ngày đêm chiến đấu gian khổ là “Năm mươi sáu ngày đêm khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt, máu trộn bùn non, gan không núng, chí không mòn”, là năm mươi sáu ngày đêm quả cảm của những chiến sỹ Quân đội Nhân dân Việt Nam anh hùng “đầu bịt lỗ châu mai”, “chèn lưng cứu pháo”, “xẻ núi lăn bom”, “dù bom đạn xương tan, thịt nát, Không sờn lòng, không tiếc tuổi xanh”… để đất nước đi đến mốc son lịch sử chói lọi ngày 7 tháng 5 năm 1954, khi Lá cờ “Quyết chiến, Quyết thắng” tung bay trên nóc hầm sở chỉ huy tướng Đờ Cát, báo hiệu Chiến dịch Điện Biên Phủ toàn thắng!

Chiến thắng Điện Biên Phủ đã nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, buộc thực dân Pháp phải ngồi vào bàn đàm phán ký Hiệp định Giơ-ne-vơ chấm dứt cuộc chiến tranh xâm lược ở Đông Dương, miền Bắc nước ta được hoàn toàn giải phóng. Chiến thắng vĩ đại này đã mở ra giai đoạn cách mạng mới, đưa miền Bắc quá độ lên chủ nghĩa xã hội, làm hậu phương vững chắc cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Đó còn là chiến thắng có tầm vóc quốc tế, góp phần làm xoay chuyển cục diện thế giới, mở ra trang sử mới cho nhân loại.

Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, đỉnh cao của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đã khẳng định đường lối kháng chiến đúng đắn, sáng tạo của Đảng ta, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, của ý chí quyết chiến, quyết thắng, “dám đánh, quyết đánh, biết đánh và biết thắng”; của sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, tinh thần độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường, ra sức tranh thủ sự ủng hộ và giúp đỡ quốc tế, kết hợp sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại. Đúng như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đánh giá: “Nhờ sự đoàn kết chặt chẽ và anh dũng hy sinh của toàn quân và toàn dân ta, chúng ta đã đại thắng ở Điện Biên Phủ”. Chính sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc ấy được phát huy cao độ trong Chiến dịch Điện Biên Phủ mà tướng Navare – Tổng chỉ huy quân đội viễn chinh Pháp tại Đông Dương – đã phải thừa nhận: “Quân viễn chinh Pháp không những phải chống chọi với một đội quân chính quy mà còn phải đương đầu với cả một dân tộc”.

Bảy mươi mốt năm đã trôi qua, nhưng ý nghĩa lịch sử, tầm vóc thời đại và những bài học kinh nghiệm quý báu của chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ vẫn còn nguyên giá trị và mang tính thời sự sâu sắc đối với sự nghiệp đổi mới hiện nay. Sau gần 40 năm đổi mới, đất nước đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, góp phần làm cho “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”. Phát huy tinh thần chiến thắng Điện Biên Phủ năm xưa và tinh thần tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc hôm nay, đất nước ta đang vững bước tiến vào kỷ nguyên vươn mình – kỷ nguyên phát triển, giàu mạnh, thịnh vượng dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, xây dựng thành công nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh./.

4 giờ sáng ngày 7/5/1954, Trung đoàn 174 hoàn toàn làm chủ đồi A1 (Eliane 2). 9 giờ cùng ngày, Trung đoàn 98 tiến công tiêu diệt hoàn toàn cứ điểm C2 (Eliane 4), bắt 600 tên địch. Trung đoàn 165 hoàn thành nhiệm vụ tiêu diệt cứ điểm 506 (Eliane 10) ở phía bắc Mường Thanh.

Ở phía tây, Đại đoàn 308 giải quyết xong cứ điểm 310 còn gọi Nà Noọng (Claudine 4), đưa trận địa tiến công của đơn vị áp sát cách sở chỉ huy Đờ Cát-xtơ-ri khoảng 300m. Đến 9 giờ sáng, các đơn vị hoàn thành nhiệm vụ được giao, sẵn sàng chuyển sang tổng công kích.

Thời điểm kết thúc trận quyết chiến lịch sử đã tới gần, Bộ chỉ huy chiến dịch tập trung theo dõi tình hình để kịp thời xử lý các tình huống. 10 giờ sáng ngày 7/5/1954, trong khi các Đại đoàn đang đẩy mạnh công tác chuẩn bị để bảo đảm cho cuộc tổng công kích thắng lợi thì cơ quan quân báo mặt trận phát hiện máy bay địch chở vũ khí, đạn dược được lệnh quay về Hà Nội. Những chiếc máy bay vận tải chở quân dù lên tiếp viện cho Điện Biên Phủ cũng được lệnh quay trở về sân bay Gia Lâm.

Ở dưới mặt đất, các đài quan sát của ta phát hiện địch quẳng súng đạn xuống sông Nậm Rốm và trong khu Mường Thanh có nhiều tiếng nổ lớn. Bộ Chỉ huy chiến dịch nhận định tình hình địch bắt đầu có những dấu hiệu rối loạn, dự kiến có nhiều khả năng địch đầu hàng, cũng có khả năng chúng liều lĩnh phá vòng vây mở đường máu chạy về phía Lào. Các đơn vị được lệnh giữ chặt vòng vây, đồng thời sẵn sàng chuyển sang tổng công kích, quyết không để cho một tên địch nào chạy thoát.

Bộ đội ta đang vượt qua cầu Mường Thanh tiến vào khu trung tâm

14 giờ ngày 7/5/1954, Trung đoàn 209 (Đại đoàn 312) mở cuộc tiến công cứ điểm 507 ở gần cầu Mường Thanh. Địch ở 507 kéo cờ trắng ra hàng. Thừa thắng, Đại đoàn 312 tiến công tiêu diệt tiếp hai cứ điểm 508 và 509 ở tả ngạn sông Nậm Rốm. Ở cả hai cứ điểm này, địch chống cự rất yếu ớt.

Trước tình hình quân địch đang trong tình trạng rối loạn, không còn tinh thần chiến đấu, mặc dù thời gian dự kiến tổng công kích là vào tối ngày 7/5/1954, các đơn vị tranh thủ ngay thời cơ thuận lợi tiến vào tập đoàn cứ điểm địch. Từ hướng đông, Trung đoàn 209 tiến thẳng vào Mường Thanh, tiếp sau là các trung đoàn 98 và 174.

Bên phía tây, Trung đoàn 36 tiến vào cứ điểm cuối cùng che chở cho sở chỉ huy địch. Trung đoàn 88 cũng mở đường qua sân bay để tiến vào sào huyệt cuối cùng của tập đoàn cứ điểm. Bộ đội ta tiến tới đâu, quân địch đầu hàng tới đó. Nhiều toán địch từ các chiến hào lũ lượt kéo nhau ra nộp vũ khí. Đến 17 giờ 15 phút, một cánh quân của Đại đoàn 312 tiến sát sở chỉ huy địch. Đại đội trưởng Tạ Quốc Luật cùng 4 chiến sĩ là Hoàng Đăng Vinh, Bùi Văn Nhỏ, Nguyễn Văn Lam và Đào Văn Hiếu tiến vào hầm bắt tướng Đờ Cát-xtơ-ri cùng toàn bộ Bộ tham mưu của tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ.

Toàn bộ bộ chỉ huy địch ở Điện Biên Phủ đi đầu là tên tướng Đờ Cát-xtơ-ri ra hàng.

Đờ Cát-xtơ-ri đã bị bắt, nhưng trên hướng Hồng Cúm, địch vẫn chống cự. Đêm 7/5/1954, lợi dụng trời tối, quân địch ở đây tổ chức rút chạy về hướng Thượng Lào. Bộ chỉ huy chiến dịch lệnh cho Đại đoàn 304 tích cực truy lùng, đồng thời lệnh cho Trung đoàn 102 hành quân gấp sang Tây Trang chặn đường rút của địch. Đến 22 giờ, Đại đoàn 304 bao vây, bắt gọn toàn bộ quân địch ở Hồng Cúm thoát ra.

Như vậy, sau 56 ngày đêm (từ ngày 13/3/1954 đến ngày 7/5/1954) chiến đấu kiên cường, quân và dân ta đã tiêu diệt hoàn toàn tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ. Trong toàn chiến dịch, ta đã loại khỏi vòng chiến đấu và bắt làm tù binh 16.200 tên địch, gồm 17 tiểu đoàn bộ binh và lính dù, ba tiểu đoàn pháo binh, súng cối, 10 đại đội ngụy bổ sung và các đơn vị công binh, vận tải, xe tăng, không quân...

Tổng số sĩ quan, hạ sĩ địch bị tiêu diệt và bắt sống là 1.766 tên, gồm 1 thiếu tướng, 16 đại tá, trung tá, 353 sĩ quan từ cấp thiếu úy đến thiếu tá, 1.396 hạ sĩ quan. Tổng số máy bay địch bị bắn rơi và phá hủy ở ngay tại mặt trận là 57 chiếc, ngoài ra còn có 5 chiếc bị bắn rơi trên tuyến cung cấp cho mặt trận.

Ta thu toàn bộ vũ khí kho tàng của địch ở Điện Biên Phủ, trong đó có 28 khẩu pháo lớn, 64 xe, 5.915 khẩu súng các loại, 20.000 lít xăng dầu, 21.000 chiếc dù, 20 tấn thuốc và dụng cụ quân y cùng nhiều đạn dược, quân trang, quân dụng^[1].

Toàn bộ bọn giặc Pháp còn sống sót ở Điện Biên Phủ đã kéo cờ trắng lũ lượt ra hàng.

Về phía địch

* Tại Điện Biên Phủ

10 giờ sáng ngày 7/5/1954, như thường lệ, tướng Đờ Cát-xtơ-ri gọi điện trực tiếp báo cáo tình hình với tướng Cônhi. Sau 10 đêm không ngủ, giọng nói của Đờ Cát-xtơ-ri rất yếu. Đờ Cát-xtơ-ri đề nghị cố thực hiện một cuộc hành quân rút chạy. Dựa theo kế hoạch này sẽ phát cho tất cả lính dù và lính lê dương còn lại hai ngày lương thực ăn đường bằng đồ hộp nhẹ, gồm bánh biscuit, sôcôla bổ dưỡng và những đồng bạc trắng mà người Mông vẫn tiêu dùng để phòng thân^[2].

15 giờ 30 phút cùng ngày: Cuộc họp cuối cùng của Đờ Cát-xtơ-ri với Lăng-gơ-le (Langlais), Bi-gi-a (Bigeard), Pa-zi (Pazzis).

16 giờ: Đờ Cát-xtơ-ri nói chuyện điện thoại vô tuyến với tướng Bodet ở Tổng hành dinh. Ra lệnh ngừng bắn vào 17 giờ.

17 giờ: Ngừng bắn.

18 giờ 30 phút: Ta gọi hàng Lalande chỉ huy phân khu Nam (Isabelle).

20 giờ: Đại đội 12 thuộc trung đoàn bộ binh lê dương số 3 vừa ra khỏi Isabelle vài trăm mét thì bị ta chặn đánh.

Các loại vũ khí hiện đại và phương tiện chiến tranh có nhiều thứ mang nhãn hiệu Mỹ của giặc Pháp ở Điện Biên Phủ bị quân ta phá hủy và thu được

* Thừa nhận thất bại, Tổng chỉ huy Nava viết trong hồi ký: “Chúng ta mất khoảng 16 nghìn người, trong đó 1.500 chết và 4.000 bị thương. Tính đơn vị, thiệt hại của ta gồm 16 tiểu đoàn (trong đó có 7 tiểu đoàn dù), 2 tiểu đoàn pháo 105mm và một đại đội 155mm, 1 tiểu đoàn xe tăng và một số đơn vị binh chủng và bảo đảm khác. So với đạo quân viễn chinh, thiệt hại này chiếm 9% và so với tổng số quân ở Đông Dương thì chiếm 3,5%”^[3].

* Ở Paris, 17 giờ ngày 7/5/1954, Tổng thống Laniel báo cáo trước Quốc hội: Điện Biên Phủ đã bị mất. Lúc này ở Đông Dương là 1 giờ sáng ngày 8/5/1954^[4].

Trong thời điểm tổng tấn công, công tác thông tin liên lạc được bảo đảm thông suốt, hỗ trợ Bộ Chỉ huy điều hướng các mũi tiến công của quân ta nhanh chóng đột phá các cứ điểm cuối cùng của địch.

Trong bài viết “Bảo đảm thông tin liên lạc trong chiến dịch Điện Biên Phủ”, Thiếu tướng Khúc Đăng Tuấn, Tư lệnh Binh chủng Thông tin liên lạc (Kỷ yếu hội thảo khoa học “Chiến thắng Điện Biên Phủ - Giá trị lịch sử và hiện thực (7/5/1954-7/5/2019) kể lại: “Ngày 7/5, các lực lượng thông tin liên lạc đã bảo đảm vững chắc cho Bộ Chỉ huy Chiến dịch chỉ huy các đơn vị đồng loạt tiến công và làm chủ hoàn toàn cứ điểm Đồi A1 (lúc 4 giờ 30 phút), Đồi C2 (lúc 9 giờ). Trên toàn Mặt trận Điện Biên Phủ, quân địch không còn tinh thần chiến đấu, vô cùng rối loạn, khắp khu trung tâm Mường Thanh đã xuất hiện binh lính địch vẫy cờ trắng ra hàng.

Trước thời cơ mới, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Chiến dịch (thông qua tất cả các mạng thông tin liên lạc đã triển khai) ra lệnh cho các đơn vị: Không cần chờ đến tối ngày 7/5 như đã dự định, chuyển ngay sang tổng công kích, thời cơ tiêu diệt toàn bộ tập đoàn cứ điểm giành thắng lợi hoàn toàn cho chiến dịch đã xuất hiện. Các phân đội thông tin liên lạc đã bám sát chỉ huy, kịp thời bảo đảm thông tin cho các đơn vị chủ lực thừa thắng tiến công các vị trí còn lại của địch. Một phân đội của Đại đoàn 312 vượt nhanh qua cầu Mường Thanh tiến thẳng vào hầm chỉ huy tập đoàn cứ điểm, bắt sống Tướng Đờ Cát-xtơ-ri và Bộ Tham mưu của địch vào lúc 17 giờ 30 phút ngày ngày 7/5/1954.

21 giờ 30 phút ngày 7/5/1954, Ban Thông tin Chiến dịch đã nhận bức điện của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Tư lệnh, kiêm Bí thư Đảng ủy Chiến dịch. Đội 101 thông qua hệ thống thông tin vô tuyến điện đã kịp thời chuyển bức điện báo cáo Bộ Chính trị, Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh: Quân ta đã đại thắng tại Điện Biên Phủ”.

Cán bộ quân y của ta đang cứu chữa bọn thương binh địch trong các hầm ngầm.

Ngay sau chiến thắng, công tác hậu cần được tiến hành khẩn trương với nhiều nhiệm vụ mới. Trong cuốn “Chiến thắng Điện Biên Phủ: Sức mạnh Việt Nam và tầm vóc thời đại”, NXB Khoa học xã hội (2014), ThS. Lương Thị Hồng Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam có đoạn:

“Ngày 7/5/1954, chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ đã toàn thắng. Trong không khí vui mừng phấn khởi, các đơn vị bộ đội, dân công lần lượt hành quân về xuôi thì các đơn vị Thanh niên xung phong tiếp tục nhận nhiệm vụ mới: ở lại cùng một số đơn vị hậu cần quân đội thu dọn chiến trường”.

Các loại vũ khí hiện đại và phương tiện chiến tranh có nhiều thứ mang nhãn hiệu Mỹ bị quân ta phá hủy và thu được tại mặt trận Điện Biên Phủ

Còn trong cuốn “Đại tướng Võ Nguyên Giáp với chiến dịch Điện Biên Phủ”, NXB Quân đội nhân dân (2014), nhóm tác giả viết: “Sau khi tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ bị tiêu diệt, Trung đoàn công bình 151 cùng thanh niên xung phong, công nhân giao thông và dân công làm nhiệm vụ bảo đảm đường số 41 cho các đơn vị bộ đội rút quân và tiến về đồng bằng. Đang giữa mùa mưa lũ, đường số 41 vẫn lầy lún, sụt lở, việc bảo đảm cho hàng trăm xe, pháo và hàng vạn người di chuyển tấp nập kéo dài gần 2 tháng đầy khó khăn vất vả. Lực lượng dân công tuy đã rút nhiều, nhưng vẫn còn trên 10.000 người. Nhờ đó giao thông trên đường 41 không bị ngừng trệ. Sau chiến dịch, công binh còn quét mìn, dọn dây thép gai, bảo vệ các kho tàng, thu dọn chiến trường, biến cảnh lộn xộn, đổ nát chết chóc trở lại bình yên, đầy sức sống cho cánh đồng Mường Thanh”.

[1] Bộ Quốc phòng, Viện Lịch sử quân sự Việt Nam, Lịch sử cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945-1954), Tập 6, Cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953-1954, kháng chiến kết thúc thắng lợi, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội, 2016, tr.314.

[2] JEAN POUGET, Tướng Navarre với trận Điện Biên Phủ, Người dịch Lê Kim, Nxb Công an nhân dân phối hợp với Công ty Văn hóa Phương Nam phối hợp thực hiện, tr.521.

[3] Henri Navarre, Thời điểm của những sự thật, người dịch Nguyễn Huy Cầu, Nxb Công an nhân dân và Viện Lịch sử quân sự Việt Nam, Hà Nội, 1994, tr. 219.

[4] JEAN POUGET, Tướng Navarre với trận Điện Biên Phủ, Người dịch Lê Kim, Nxb Công an nhân dân phối hợp với Công ty Văn hóa Phương Nam phối hợp thực hiện, tr.522.

Nội dung: Thiếu tá, ThS Trần Quốc Dũng - Viện Lịch sử quân sự; Ngọc Bách Thu
Ảnh: TTXVN